Gevolgen van dialyse voor dagelijks leven

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen over werk, studie, wetgeving, ondersteuning of regelingen? Neem gerust contact op met het steun- en adviespunt (STAP) van de Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN). STAP is er speciaal voor nierpatiënten, naasten en donoren. 

Met dialyse kun je blijven werken of studeren. Vanwege de dialyse moet je je dagelijkse bezigheden misschien wel aanpassen. Overleg hierover met je werkgever. Of als je studeert, met de onderwijsinstelling. Een voorbeeld: bij peritoneale dialyse overdag (CAPD) moet je enkele keren per dag de spoelvloeistof wisselen. Bespreek op welke momenten je dat doet en welke ruimte je daarvoor mag gebruiken. 

Begrip voor dialyse

Vertel je collega's of studiegenoten over dialyse. Dat zorgt voor meer begrip. Bijvoorbeeld als je werk of studie minder goed lukt door je behandeling. Zij zullen je dan ook eerder steunen als er aanpassingen nodig zijn op het werk. Vind je het vervelend om je ziekte te bespreken? Laat dan bijvoorbeeld een video zien die uitleg geeft over dialyse.

Kleine aanpassingen helpen

Belangrijk is dat je je werk of studie kunt blijven doen zo lang je dat wilt. Soms zijn kleine aanpassingen daarvoor al voldoende. Zoals een aangepast rooster. Of misschien kun je vaker vanuit huis werken, zodat je niet hoeft te reizen. Ook zijn je werk- en dialysetijden dan makkelijker op elkaar af te stemmen. Voor advies over aanpassingen kun je terecht bij de bedrijfsarts. Volg je een opleiding, dan kun je afstemmen met de studentendecaan, studiebegeleider of loopbaanadviseur.

Het advies bij hemodialyse is: rijd geen auto na een behandeling. Je kunt namelijk onwel worden of zelfs bewusteloos raken. En een nabloeding van de shunt kan hinderlijk zijn bij autorijden.

Vraag dus iemand anders om te rijden. Of regel alternatief vervoer, zoals een taxi. Zittend ziekenvervoer voor dialysebehandeling wordt vergoed door de zorgverzekeraar.

Met peritoneale dialyse kun je wel autorijden. Bij peritoneale dialyse daalt de bloeddruk namelijk niet zo erg.

Sommige medicijnen hebben invloed op hoe je rijdt. Lees daarom de bijsluiter van je medicijnen, of vraag de apotheek of je met jouw medicijnen veilig kunt rijden.

Beweging of sport houdt je lichaam in conditie. Ook voor je nieren is het goed als je regelmatig beweegt. Is sporten voor jou niet mogelijk? Misschien kun je begeleiding krijgen van een fysiotherapeut met kennis van dialyse. Die geeft je dan passende oefeningen en helpt deze goed uit te voeren. 

Vertel het altijd aan de nefroloog dat je (weer) wilt gaan sporten. 

Is het lastig voor je om huishoudelijke taken vol te houden? Misschien kunnen andere gezinsleden, vrienden of buren de zwaardere taken van je overnemen. Kijk of je de lichtere taken kunt blijven doen. Dat kan bijdragen aan de structuur in je dagelijks leven. En afleiden van het ziek zijn. 

Woon je alleen? Of kunnen je naasten je niet helpen? Dan kun je misschien huishoudelijke hulp krijgen. Dat staat in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Er gelden wel voorwaarden en je betaalt een eigen bijdrage. Een maatschappelijk werker kan je helpen bij het aanvragen van huishoudelijke hulp.

Veel mensen die dialyseren kunnen een avond of dagje uit. Het is ook belangrijk leuke dingen te blijven doen. Mogelijk vraagt een avond of dagje uit wel om extra voorbereiding.

Je kunt je soms ook heel moe voelen. Vermoeidheid is vervelend, maar hoeft geen belemmering te zijn. Veel mensen voelen zich juist minder moe door de afleiding. Je weet zelf het beste wat je aankunt. Bespreek dat van tevoren met jouw gezelschap.