Selecteer de tekst die je wilt vertalen en kies 'Vertalen'. Kies vervolgens de gewenste taal. Je kunt de vertaalde tekst beluisteren of lezen.

Schrompelnieren

Laatste update, 4 juni 2018

Schrompelnieren zijn nieren die steeds kleiner worden. Verschrompeling van de nieren komt voor bij bijna alle nierziekten die tot ernstige nierschade leiden.

In het kort

  • Schrompelnieren zijn nieren die steeds kleiner worden.
  • Je kunt geboren worden met schrompelnieren.
  • De oorzaak kan ook een nierziekte zijn.
  • Heb je schrompelnieren? Dan heb je ook ernstige nierschade.
  • Je krijgt medicijnen om nierschade verder te voorkomen.

De verschrompeling treedt in de loop van de tijd op omdat er steeds minder werkend nierweefsel overblijft. Er zit dan veel littekenweefsel in de nier.

Een ander woord voor het verschrompelen van de nieren is nieratrofie. De oorzaak kan een nierziekte zijn, bijvoorbeeld nierfilterontsteking. Of zeer ernstige hoge bloeddruk of slecht behandelde diabetes. Ook nierbekkenontstekingen kunnen tot een schrompelnier leiden. Door deze ziekten gaan de nieren steeds verder achteruit en sterft er nierweefsel af. Uiteindelijk zijn de nieren te klein om hun werk te kunnen doen.

Oorzaak van schrompelnieren

Schrompelnieren ontstaat meestal door een nierziekte. De nierziekte tast het nierweefsel aan. Het weefsel sterft af en verschrompelt.

Schrompelnieren kan ook een aangeboren afwijking zijn. Iemand wordt dan geboren met onderontwikkelde nieren. Dit heet renale hypoplasie, nierdysplasie of agenesie. Meestal is er 1 schrompelnier. Als de andere nier wel volgroeid is, doet die het werk voor beide nieren. Vaak wordt de schrompelnier later in het leven 'bij toeval' ontdekt, wanneer er een echo of scan van de buik wordt gemaakt.

Bij aangeboren schrompelnieren heeft een kind vaak ook afwijkingen aan de blaas en de urinewegen. Dit kan tot extra nierschade leiden als het kind nierbekkenontstekingen krijgt.

Symptomen van schrompelnieren

Als je schrompelnieren hebt, zijn je nieren ernstig beschadigd. Je kunt dan verschillende klachten krijgen. Het gaat dan bijvoorbeeld om:

  • vermoeidheid
  • minder plassen
  • jeuk
  • kramp
  • minder eetlust

In het bloed en de urine is al eerder te zien dat de nieren niet goed werken. In het bloed zitten dan veel afvalstoffen. In de urine zitten eiwitten. Ook is de bloeddruk vaak verhoogd. Daardoor worden schrompelnieren soms toch al in een vroeg stadium ontdekt.

Symptomen bij aangeboren schrompelnieren

Een aangeboren schrompelnier wordt vaak al voor de geboorte ontdekt, bij de 20-weken echo. Bij aangeboren schrompelnieren is vaak maar 1 nier verkeerd ontwikkeld. Er ontstaan dan geen klachten. Zijn allebei de nieren te klein? Dan is vrij snel na de geboorte merkbaar dat de nieren niet goed werken. Het kindje groeit niet goed en ontwikkelt zich ook niet goed.

Behandeling van schrompelnieren

De arts onderzoekt eerst wat de oorzaak van jouw schrompelnieren is. Soms is er iets aan de oorzaak te doen. Ook probeert de arts te voorkomen dat de nieren nog verder achteruitgaan.

Vaak zijn de nieren al erg achteruitgegaan als de arts de diagnose stelt. Je krijgt dan medicijnen om te voorkomen dat de nieren nog verder achteruitgaan. Het is vooral belangrijk dat de bloeddruk niet te hoog is. Ook krijg je een speciaal dieet. Misschien zijn de nieren er al zo slecht aan toe dat dialyse of een niertransplantatie nodig is.

Verloop van schrompelnieren

Hoe eerder schrompelnieren worden ontdekt, hoe beter. De arts start dan een behandeling om verdere schade aan de nieren te voorkomen. Maar vaak worden schrompelnieren pas ontdekt als de nieren al ernstig beschadigd zijn. Meestal is dan al sprake van nierfalen. Je hebt dan dialyse of transplantatie nodig om in leven te blijven.

Bij een aangeboren schrompelnier kunnen de gevolgen wel meevallen. Zeker als er maar 1 schrompelnier is. Dankzij de andere, goedwerkende nier kun je een normaal leven leiden. Het is wel verstandig om gezond te leven. Laat je bloeddruk ook regelmatig controleren. Als je bloeddruk te hoog is, is het belangrijk dat deze behandeld wordt. Anders kan er ook schade aan je goede nier ontstaan.

Vertel alle artsen en zorgverleners met wie je te maken krijgt, dat je een schrompelnier hebt. Laat dit ook in je medisch dossier vermelden.

Gevolgen van nierschade bij schrompelnieren

Ernstige nierschade heeft niet alleen gevolgen voor je lichamelijke gezondheid, maar raakt je hele leven. Mogelijk heeft de ziekte invloed op jouw relaties, werk, studie en financiële situatie.

Voor vragen over werk, inkomen en scholing kun je bellen met het Steun- en adviespunt (STAP) van de Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN).

Het kan prettig zijn om contact te hebben met lotgenoten: mensen die zich in dezelfde situatie bevinden. Zij begrijpen wat jij doormaakt en kunnen jou vertellen hoe zij met de nierschade omgaan. Misschien hebben ze praktische tips voor jou.

Lotgenoten kun je onder meer ontmoeten via de gespreksgroepen op nieren.nl. Via Personen kun je op zoek gaan naar mensen met dezelfde ziekte.

Onze deskundigen dragen bij aan betrouwbare informatie.

Arend Bökenkamp, kindernefroloog

Nienke Hommes, nefroloog

Waarom werken we samen met deskundigen?