Landelijk vergelijkingsonderzoek gezondheid supermarkten start voor tweede keer
19 April 2022
Stichting Questionmark start vandaag voor de tweede keer met een landelijk vergelijkingsonderzoek naar de mate waarin supermarkten hun klanten helpen in het maken van gezonde keuzes. Het onderzoek “Superlijst Gezondheid” onderzoekt in hoeverre supermarkten ons helpen gezonder te eten en drinken en leidt tot een publieke ranglijst van supermarkten. Questionmark werkt voor dit onderzoek samen met Nierstichting, die samen met Diabetes Fonds, Hartstichting en Maag Lever Darm Stichting verenigd is in de Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie (AVGG). De resultaten worden later dit jaar gepubliceerd. De supermarkten die meegenomen worden in de Superlijst zijn: Albert Heijn, Jumbo, Lidl, Aldi, Plus, Dirk, Coop en Ekoplaza.
Gezonde ambitie niet altijd vertaald in praktijk en beleid
Supermarkten spreken in hun jaarverslagen, op hun websites en met hun commitment aan het Preventieakkoord zonder uitzondering de intentie uit om de gezonde keuze te vergemakkelijken. Uit de eerste Superlijst Gezondheid die in oktober 2020 uitkwam, bleek echter dat die ambitie niet overal werd vertaald in beleid en praktijk. Twee jaar geleden had geen enkele supermarkt adequate doelstellingen voor de verkoop van gezonde producten en in de wekelijkse reclamefolders domineerden ongezonde producten.
Charlotte Linnebank, directeur Questionmark: “De eerste Superlijst Gezondheid was een nulmeting en liet zien dat supermarkten veel kansen hebben om hun klanten beter te helpen in het maken van gezonde keuzes. Nu, twee jaar later, gaan we het onderzoek opnieuw uitvoeren en zullen we zien welke supermarkten het is gelukt deze kansen aan te grijpen, om Nederland weer een stukje gezonder te maken.”
Invloed van supermarkten
Met hun assortiment, winkelinrichting en wekelijkse aanbiedingen hebben supermarkten grote invloed op de keuzes die hun klanten maken. Uit de bevindingen van de eerste Superlijst Gezondheid kwam het beeld naar voren dat supermarkten ongezonde keuzes nog weinig ontmoedigen:
- gemiddeld 82% van de aanbiedingen in reclamefolders is ongezond;
- bij vrijwel alle kassa's worden ongezonde impulsaankopen gestimuleerd;
- supermarkten hebben zichzelf geen duidelijk doel gesteld om minder ongezonde producten te verkopen.
Samenwerking met Gezondheidsfondsen
Bernique Tool, voorzitter AVGG: “ Ruim 70% van wat we eten komt via de supermarkt op ons bord. De supermarkten hebben dus veel invloed op ons voedingspatroon. Het is belangrijk de voedselomgeving nú gezonder te maken, zodat ieder kind in Nederland een gezond voedingspatroon heeft. Wij hopen dat dit onderzoek supermarkten aanzet tot een gezonder voedingsaanbod en zijn benieuwd naar de resultaten van de tweede Superlijst Gezondheid.”
Onderzoeksmethode
De onderzoeksmethode van de Superlijst wordt onder toeziend oog van een onafhankelijke Wetenschappelijke Raad van Advies ontwikkeld. Voor Superlijst Gezondheid 2022 wordt de methodiek van Superlijst Gezondheid 2020 grotendeels ongewijzigd overgenomen. Wel zijn een aantal indicatoren aangescherpt met het oog op kindermarketing en gaan multi-buy promoties (kwantumkorting) voor ongezonde producten zwaarder wegen. De methode is voor iedereen in te zien op de pdf van Questionmark.