Hepcidin: a novel treatment for kidney injury

Het ontrafelen van de processen die betrokken zijn bij de productie, opname en uitscheiding van het ijzerregulerend hormoon hepcidine in de nieren. Tweede doel is onderzoeken of hepcidine de nierbuisjes kan beschermen tegen schade. Uiteindelijk doel is een betere behandeling van nierschade en het voorkomen van nierfalen.

Patiënten met nierschade hebben een verminderde nierfunctie en/of verhoogd eiwitverlies in de urine (proteïnurie). Ze hebben ook een verhoogde kans op een ernstige plotselinge achteruitgang van de nierfunctie (acuut nierfalen). Omgekeerd leidt acuut nierfalen vaak tot chronische nierschade. De huidige behandeling van chronische nierziekte is voornamelijk gericht op het voorkomen van acuut nierfalen en het verminderen van symptomen zoals hoge bloeddruk (hypertensie). Dit is meestal onvoldoende effectief. Bovendien zijn er vaak ernstige bijwerkingen. Er is dus behoefte aan een betere therapie.

Het is bekend dat beschadiging van de nierbuisjes (tubuli) een centrale rol speelt bij zowel acuut nierfalen als chronische nierziekte. Uit vooronderzoek blijkt dat ijzer (onder andere uit hemoglobine) deze schade kan veroorzaken. Hepcidine is een nieuw ontdekt hormoon dat betrokken is bij het ijzermetabolisme in ons lichaam. In recent onderzoek bleek dat patiënten met hoge urineconcentraties van hepcidine na een openhartoperatie minder kans hebben op acuut nierfalen. Mogelijk komt dit doordat hepcidine aan schadelijk ijzer bindt. Het kan ook dat hepcidine de concentratie van ijzer in de cellen verlaagt door het beïnvloeden van het lokale ijzertransport. De hypothese in deze studie was daarom dat hepcidine de nierbuisjes beschermt tegen beschadiging, ofwel door het binden van ijzer, ofwel door het reguleren van lokale ijzerniveaus.

Vraagstelling:
1. Hoe behandelen de nieren hepcidine? Is er transport en/of lokale productie? (bestudering in muizen)
2. Kan hepcidine de nierbuisjes beschermen tegen schade en wat is het verband met de ijzerstofwisseling? (bestudering in muizen door het toevoegen of remmen van hepcidine)

Dit project onderzocht de rol van hepcidine (hormoon dat ijzer reguleert) in de nieren en met name de vraag of hepcidine de nierbuisjes beschermt tegen schade. Wanneer de onderzoekers hepcidine toedienen aan muizen, wordt het opgenomen door cellen in de nierbuisjes (proximale tubuluscellen). De membraanreceptor megaline is (deels) verantwoordelijk voor deze opname. Hepcidine kan dus daadwerkelijk de niercellen bereiken.

Vervolgens hebben de onderzoekers de muizen hemoglobine toegediend. Het ijzer in hemoglobine veroorzaakt nierschade. De onderzoekers laten zien dat cellen in de nierbuisjes (distale tubuluscellen) in reactie op deze schade hepcidine produceren. De schade herstelt dan na verloop van tijd. Dit suggereert dat hepcidine de nier inderdaad beschermt tegen ijzer. Aanvullend onderzoek heeft dit bevestigd. Uit toekomstig onderzoek zal moeten blijken of hepcidine een geschikt middel is voor de behandeling van acuut nierfalen en chronische nierziekte.

Soort: dieronderzoek; fundamenteel/toegepast, niet-klinisch
Onderwerp: hepcidine, ijzer, nierschade (nierbuisjes)